Tytuł: Proste zasady: jak prowadzić działalność nierejestrowaną i ewidencję sprzedaży zgodnie z przepisami
Autor: Anna Nowicka
Data publikacji: 6 października 2025
Data ostatniej aktualizacji: 6 października 2025
Prowadzenie działalności nierejestrowanej to jedna z najprostszych form dorabiania w Polsce. Nie wymaga rejestracji w CEIDG, opłacania składek ZUS ani skomplikowanej księgowości. Jednak nawet przy tak uproszczonej formie trzeba znać kilka kluczowych zasad – zwłaszcza dotyczących ewidencji sprzedaży i rozliczeń podatkowych.
W tym artykule dowiesz się:
- kto może prowadzić działalność nierejestrowaną,
- jak prawidłowo prowadzić ewidencję sprzedaży,
- jakie limity obowiązują w 2025 roku,
- jak rozliczyć przychody w rocznym PIT,
- oraz jak uniknąć najczęstszych błędów.
Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak działa działalność nierejestrowana w praktyce i jak prowadzić ją zgodnie z obowiązującym prawem.
Spis treści
- Czym jest działalność nierejestrowana i kto może ją prowadzić
- Limity przychodu w działalności nierejestrowanej 2025
- Jak prowadzić ewidencję sprzedaży w działalności nierejestrowanej
- Czy trzeba wystawiać paragony lub faktury
- Rozliczenie podatkowe – jak wykazać dochód w PIT
- Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć
- Podsumowanie – prostota z obowiązkami
Czym jest działalność nierejestrowana i kto może ją prowadzić
Działalność nierejestrowana (inaczej nieewidencjonowana) to forma zarobkowania dla osób, które chcą przetestować pomysł na biznes lub po prostu dorobić bez konieczności rejestracji firmy.
Została wprowadzona w 2018 roku ustawą – Prawo przedsiębiorców, aby ułatwić start mikroprzedsiębiorcom.
Warunki są proste:
- nie możesz prowadzić działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy,
- miesięczny przychód nie może przekroczyć 75% minimalnego wynagrodzenia (w 2025 r. to 3225 zł brutto),
- Twoja działalność nie może wymagać koncesji lub zezwoleń (np. handel alkoholem, transport osób).
W praktyce to rozwiązanie wybierają często osoby wykonujące drobne usługi: korepetycje, rękodzieło, sprzedaż online, copywriting czy naprawy domowe.
Limity przychodu w działalności nierejestrowanej 2025
Limit przychodu to kluczowy warunek, który decyduje, czy wciąż możesz działać bez rejestracji. Od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 4300 zł brutto, zatem:
Maksymalny miesięczny przychód w działalności nierejestrowanej to 75% tej kwoty, czyli 3225 zł.
Jeśli w którymkolwiek miesiącu Twój przychód przekroczy ten próg, automatycznie stajesz się przedsiębiorcą i musisz w ciągu 7 dni zarejestrować działalność w CEIDG.
To oznacza, że musisz na bieżąco kontrolować swoje wpływy – tu właśnie przydaje się ewidencja sprzedaży.
Jak prowadzić ewidencję sprzedaży w działalności nierejestrowanej
Ewidencja sprzedaży to najważniejszy obowiązek osoby prowadzącej działalność nierejestrowaną.
Nie jest to pełna księgowość, ale prosty rejestr przychodów – najlepiej w formie tabeli papierowej lub arkusza Excel.
Powinna zawierać:
- numer porządkowy,
- datę sprzedaży,
- kwotę sprzedaży brutto,
- nazwę towaru/usługi,
- dane nabywcy (jeśli wystawiasz rachunek),
- sumę miesięczną.
Ważne:
- ewidencję należy prowadzić na bieżąco, codziennie lub po każdej sprzedaży,
- przechowuj ją przez 5 lat, w razie kontroli z urzędu skarbowego,
- warto także zachowywać potwierdzenia przelewów lub wiadomości z klientami jako dowody transakcji.
Czy trzeba wystawiać paragony lub faktury
Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie ma obowiązku posiadania kasy fiskalnej, jeśli nie przekracza określonych progów i nie prowadzi sprzedaży objętej obowiązkiem ewidencji (np. paliw, alkoholu, elektroniki).
Jednak:
- na żądanie klienta musisz wystawić rachunek lub fakturę,
- możesz wystawiać faktury w dowolnej formie – nawet w Wordzie lub Excelu,
- dokument powinien zawierać datę, numer, opis usługi, kwotę, dane sprzedawcy i nabywcy.
Warto stosować prosty numer systemowy, np. 01/2025, 02/2025 itd., aby zachować porządek.
Rozliczenie podatkowe – jak wykazać dochód w PIT
Chociaż działalność nierejestrowana jest „bez rejestracji”, nie zwalnia z podatków.
Dochód z tej działalności wykazuje się raz w roku w zeznaniu PIT-36, w rubryce „działalność nierejestrowana”.
Formuła rozliczenia jest prosta:
Dochód = Przychód – Koszty uzyskania przychodu.
Można uwzględnić m.in.:
- zakup materiałów i narzędzi,
- opłaty za internet i telefon (proporcjonalnie do wykorzystania w działalności),
- koszty wysyłki towaru,
- prowizje serwisów sprzedażowych (np. Allegro, Etsy).
Podatek płacisz według skali podatkowej (12% lub 32% w zależności od progu).
Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć
Choć działalność nierejestrowana jest prosta, wielu początkujących popełnia błędy, które mogą skutkować problemami z fiskusem.
Oto najczęstsze z nich:
- Brak ewidencji sprzedaży – urząd skarbowy może uznać przychody za nieudokumentowane.
- Przekroczenie limitu przychodu – nawet o kilka złotych może wymusić rejestrację działalności.
- Brak rozliczenia w PIT – przychody z działalności nierejestrowanej również są opodatkowane.
- Niewystawianie rachunków – na żądanie klienta dokument jest obowiązkowy.
- Niezachowanie dowodów sprzedaży online – np. potwierdzeń płatności, wiadomości z kupującymi.
Aby uniknąć błędów:
- prowadź prosty arkusz z przychodami,
- kontroluj limit każdego miesiąca,
- stosuj zasady uczciwego rozliczania kosztów.
Podsumowanie – prostota z obowiązkami
Działalność nierejestrowana to doskonały sposób, aby rozpocząć przygodę z przedsiębiorczością bez ryzyka i biurokracji.
Umożliwia przetestowanie pomysłu biznesowego, zdobycie klientów i doświadczenia, zanim zdecydujesz się na rejestrację firmy.
Pamiętaj jednak, że mimo prostoty, ta forma wymaga:
- prowadzenia rzetelnej ewidencji sprzedaży,
- przestrzegania limitu przychodów,
- oraz corocznego rozliczenia w PIT.
Jeśli zadbasz o te elementy, Twoja działalność będzie legalna, przejrzysta i bezpieczna – a pierwszy krok w stronę własnej firmy stanie się dużo łatwiejszy.
📌 Podsumowując:
Działalność nierejestrowana to idealne rozwiązanie dla osób, które chcą spróbować swoich sił w biznesie bez ryzyka finansowego. Wystarczy prowadzić prostą ewidencję sprzedaży i pamiętać o limicie przychodów – reszta to już tylko kwestia konsekwencji i dobrej organizacji.